Đu đủ: thức ăn và dược thảo quá tuyệt vời, kể cả bảo vệ nét trẻ trung của người dùng

Trái đu đủ, lá đu đủ và hạt đu đủ đều có nhiều lợi ích tuyệt vời cho sức khoẻ. Chúng giúp bảo vệ tim mạch, kiểm soát huyết áp, tiểu đường, trị sốt xuất huyết, trị sốt rét, trị kiết lỵ, trị ký sinh trùng đường ruột, trị táo bón, trị đau bụng có hơi, trị loét bao tử, làm chậm già , giữ da tóc trẻ đẹp, bảo vệ trí nhớ, bảo vệ khả năng điều hợp  cử động (protection against Alzheimer’s and Parkinson’s), bảo vệ gan, bảo vệ thận, tăng cường hệ miễn dịch, giảm viêm, giảm đau khớp, bảo vệ xương, phòng chống và chữa trị nhiều loại ung thư ở gan, ngực, tiền liệt tuyến, bao tử, ruột già, phổi, da, máu, tuỵ tạng (pancreas), giảm  cân và mỡ thừa,  và bảo vệ mắt.

Lợi ích của đu đủ đối với sức khoẻ

1. Chống cao huyết áp. 

Một thí nghiệm lâm sàng trên chuột cho thấy chiết xuất đu đủ có công hiệu giảm huyết và giữ huyết áp bình thường như thuốc enalapril (mà không có phản ứng phụ) (Brasil et al, 2014)   Đu đủ có tác dụng đó một phần có thể là vì nó có nhiều hoạt chất chống oxy hoá và vitamin C . 

2. Bảo vê tim mạch. 

Nhờ chứa nhiều vitamin C và lycopene, đu đủ giúp cải thiện  hệ kinh mạch. Nó giúp kiểm soát huyết áp, giảm mỡ máu. Giàu hoạt chất chống độc tố gốc tự do, đồng thời có nhiều chất xơ,  đu đủ cản không cho mỡ cholesterol hấp thụ vào máu. (Dr Axe)

Hơn nữa, folate (B9) trong đu đủ chuyển homocysteine thành axit amino hiền hơn , như cysteine hay methionine. Nếu không, homocysteine có thể trực tiếp làm hư hại thành mạch máu, gây nguy cơ đứng tim hoạc đột quỵ rất cao. (Carica Papaya Linn- Overview, 2014  )

3. Kiềm chế tiểu đường.

Kết quả nghiên cứu lâm sàng trên chuột bị tiểu đường cho thấy là đu đủ (trái, lá và hạt) giúp kiểm soát đường trong máu, giảm lượng đường máu xuống bình thường, giảm độ kháng insulin ở cơ bắp (nghĩa là tăng mức hấp thụ đường glucose của cơ bắp) , tái tạo tế bào beta trong tuỵ tạng, phục hồi mức sản xuất insulin. (Roy et al, 2022) 

4. Trị sốt xuất huyết 

       Khi trị sốt xuất huyết, nước lá đu đủ giúp tăng bạch huyêt cầu, tiểu cầu và làm lành gan. (Santana, 2019)

5. Lá đu đủ diêt vi trùng sốt rét (Santana, 2019)

6. Lá đu đủ trị kiết lỵ

         - nhờ có hoạt chất giết vi trùng kiết lỵ (anti-amoebic) (Santana, 2019)

7. Lá và hạt đu đủ trị ký sinh trùng đường ruột - 

        nhờ có hoạt chất carpaine. (Santana, 2019)

8. Lá đu đủ cải thiện triệu chứng lượng tiểu cầu thấp (thrombocytopenia), 

        tức là nâng cao lượng platelets trong máu lên cao hơn 150 × 103/μL. (Munir et al, 2022)

9. Chống lão hoá – làm chậm già

 Ăn đu đủ giúp giữ da trẻ, giữ xương mạnh, ngăn ngừa suy thoái thần kinh, não bộ, kể cả trí nhớ và thể lực. Ăn đu đủ đều đặn sẽ cải thiện chất lượng cuộc sống bằng cách bảo vệ tế bào thần kinh khỏi bị suy thoái do tuổi già. Một thí nghiệm lâm sàng cho thấy telomeres trong xương và buồng trứng của của đối tượng ăn trái đu đủ lên men tăng chiều dài, biểu hiệu xương và buồng trứng trẻ trung hoá thay vì lão hoá. (Logozzi et al, 2020) 

Một thí nghiệm khác cho thấy ăn đu đủ bảo vệ khả năng suy nghĩ và trí nhớ khỏi bị lão hoá. (Naz et al, 2022).

10. Giữ da trẻ đẹp – 

Công dụng chống lão hoá của đu đủ đương nhiên kèm theo công dụng bảo vệ da, tóc đẹp. Kết quả nghiên cứu cho biết là đu đủ chín chứa những chất chống oxy hoá rất mạnh (Vitamin A, Vitamin C, và Vitamin E), nên da không bị mất collagen và không bị hư hại bởi chất gốc tự do phát sinh từ oxy hoá. Ngược lại papain trong đu đủ có công dụng gia tăng mức sản xuất collagen (papaya benefits for skin) trong cơ thể.

Đu đủ không những giúp da căng, khỏi nhăn, bớt nhăn, bớt đốm mà còn làm sáng và làm trắng da.

11. Chống bịnh suy giảm trí nhớ (Alzheimer’s) và bịnh mất phối hơp cử động (Parkinson’s) 

(Trái) Đu đủ chín chứa nhiều lycopene có vai trò phòng bệnh cho hệ thần kinh trung ương . Nó có thể bảo vệ bộ óc khỏi những bệnh như Alzheimer’s, Parkinson’s, Huntington’s ( Co giật tay chân và rối loạn thần kinh), nghẽn máu cục bộ (ischemia), động kinh (epilepsy), trầm cảm. (Chen, Huang & Chen, 2019 ).

12. Bảo vệ thận: và Trị gút

Kết quả nhiều nghiên cứu lâm sàng cho thấy chiết xuất hạt đu đủ ( Madinah, Nozmo & Ezekiel, 2015) và lá đu đủ (Gheith & El-Mahmoudy, 2018) giúp bảo vệ thận khỏi chất độc thuốc tây gây ra như  paracetamol, thuốc trụ sinh gentamicin , thuốc giảm đau giảm sốt acetaminophen… và nhiều thuốc tây trị gút, tim. Chiết xuất hạt đu đủ giúp chữa lành thận khỏi thiệt hại do độc tố gây ra nên thận lọc máu tốt hơn,  giúp bình thường hoá mức axit uric, creatinine, urea trong máu. Hạt đu đủ vì vậy cũng có công dụng giảm đau gút và suy thận.

Nhai nuốt 15 hạt đu đủ với tách nước ấm mỗi sáng 30 phút trước điểm tâm trong 3 tuần lễ là cách giải độc thận rất hữu hiệu.

13. Bảo vệ gan

Nhờ chứa nhiêu vitamin C, lá đu đủ giúp cơ thể chống độc tố gốc tự do (free radicals) bảo vệ gan. Ngoài ra đu đủ còn có chất chống oxy hoá rât mạnh -  pyrroloquinoline quinone (PQQ) - ngăn ngừa và chữa trị bịnh gan mỡ (non alcoholic fatty liver) (Deenin et al, 2021). Đu đủ (lá và đu đủ xanh) giúp tăng những hoạt chất chống oxy hoá trong gan như SOD, GSH và catalase, đồng thời giảm enzim gan như  ALT, AST, ALP (Santana et al, 2019)

14. Hổ trợ tiêu hoá và trị hội chứng tiêu hoá thất thường (irritable bowel syndrome). 

Hạt đu đủ chứa carpaine, một hợp chất diệt được những vi sinh và ký sinh trùng có hại cho hệ tiêu hoá. Trái đu đủ có hai enzime papain va chymopapain. Cả hai tiêu hoá chất đạm (protein) giúp giảm no hơi, sình bụng và khó tiêu.  Đồng thời trái và hạt đu đủ có nhiều chất xơ nên giúp hệ tiêu hoá làm việc hữu hiệu, tránh táo bón, viêm ruột, lỡ bao tử/màng ruột và bệnh trĩ.

Nhai nuốt 5-10 hạt đu đủ  là cách trị đau bụng nhanh nhất vì có hơi trong bao tử và ruột.

Uống trà bột hạt đu đủ, lá đu đủ là cách trị hữu hiệu và nhanh chóng hội chứng ruột kích thích (ibs- irritable bowel syndrome) và loét dạ dày/ bao tử.

15. Tăng cường hệ miễn dịch: 

Giàu vitamin C, đu đủ tăng cường hệ miễn dịch  giúp cơ thễ chống kháng vi trùng và vi khuẩn. Đồng thời nhờ chứa nhiều vitamin A, đu đủ giúp hệ miễn dich lành mạnh, thực hiện được chức năng cần thiết.

Ngoài ra chiết xuất trái đu đủ xanh còn giúp làm lành những vết thương do bịnh tiểu đường gây ra. Những vết thương này thường rất khó trị, gây nhiều đau khổ cho bịnh nhân bị tiểu đường. Nhờ có en zim papain và nhiều vitamin C mà đu đủ xanh làm lành được vết thương.

16. Trị viêm và đau khớp 

Chứa hoạt chất chống viêm tự nhiên papain, đu đủ , hạt và lá đu đủ  làm giảm đau khớp, giảm cứng khớp và rất có ích cho những người bị chứng thấp khớp. (CaryOrthopaedic)  

17. Bảo vệ xương: Tránh loãng xương và dòn xương.

Nhờ giàu vitamin K , trái đu đủ chín giúp cải thiện mức hấp thụ can xi của cơ thể, đồng thời có thể giảm mức thải can xi trong nước tiểu . Kết quả là xương không mất canci, không bị loãng mà mạnh mẽ hơn.(Megan Ware, 2023)

18. Chống / Trị ung thư

Nhiều công trình nghiên cứu phòng thí nghiệm cho thấy đu đủ có công dụng làm nhiều lọai tế bào ung thư chết đi và ngăn cản không cho ung thư lan ra.

Chiết xuất lá đu đủ  có công dụng phòng ngừa và chữa trị hữu hiệu. nhiều loại ung thư như ung thư ngực (breast adenocarcinoma (MCF-7) ung thư gan (hepatocellular carcinoma -HepG2)  ung thư máu (leukemia), ung thư tuỵ (pancreatic cancer -Panc-1)  ung thư cổ tử cung (cervical carcinoma), ung thư gan (HepG2),  ung thư phổi  (PC14)), and Ung thư trung biểu mô (mesothelioma - H2452) (Otsuki et al, 2010) . 

Nước lá đu đủ có công dụng diệt/ trị ung thư tiền liệt tuyến , ung thư da (skin cancer). 

Chiết xuất (hay trà) hạt đu đủ đen có tác dụng trị ung thư ruột già, ung thư phổi, ung thư gan , ung thư tiền liệt tuyến (prostate cancer).

19. Giảm cân, loại bỏ mỡ dư thừa ( anti- obesity) .

Đu đủ , lá đu đủ và hạt đu đủ chứa nhiều papain và chymopapain, hai hoạt chất chống oxy hoá có công hiệu giảm viêm trong cơ thể, giúp cơ thể giảm cân. Papain là enzim tiêu hoá chất đam, làm tăng tốc độ tiêu hoá và tốc đô chuyển hoá trong cơ thể. Đồng thời, với nhiều chất xơ, đu đủ chưa chín và hạt đu đủ giúp loại bỏ chất độc khỏi cơ thể. Kết quả là nó phân hoá mỡ thừa, loại bỏ mỡ độc hại giúp giảm tình trạng mập bất thường. (papaya superfood)

20. Bảo vệ mắt (thị giác)

Theo y viện mắt London (London Eye Clinic) đu đủ là một trong 5 loại trái cây tốt nhất cho mắt. Vì nó giàu hai hoạt chất chống oxy hoá là lutein và zeaxanthin. Hai chất này có tác dụng như kem chống nắng tự nhiên (natural sunblock), hấp thu ánh sáng quá chói tới võng mạc của mắt. Chúng cũng bảo vệ mắt khỏi bị tia sáng màu dương gậy hại (harmful blue light). 

Zeaxanthin cũng giúp người lớn tuổi tránh được chứng thoái hoá điểm vàng (age related macular degenenation) (Megan Ware, 2023) 

Thêm vào đó, đu đủ còn có nhiều vitamin A, beta-carotene, cryptoxanthin. Những hoạt chất này bảo vệ màng niêm mạc của mắt khỏi bị hư hại.  

Vì vậy ăn đu đủ thường ngày sẽ giúp mắt khoẻ mạnh.

Nguồn cung cấp đu đủ và Liều lượng an toàn:

Ở Úc, Việt nam, Mỹ và các nước Á châu, lúc nao cũng có đu đủ ở chợ và siêu thị, nên không có gì khó khăn khi muốn ăn đu đủ thường xuyên.

Ở New Zealand và xứ lạnh như Bắc Âu, Canada thì không phải lúc nào cũng có đu đủ ở chợ/siêu thị. 

Nếu có thì chúng ta có thể ăn khoảng 200 gam đu đủ chín mổi ngày là vừa.

Khi ăn, chúng ta đừng bỏ hạt, mà rữa sạch và phơi khô hạt để dành, dùng khi đau bụng, no hơi, thận yếu.

Chúng ta cũng có thể ươm hạt đu đủ khi trời ấm và trồng cây ra vườn hoặc trong chậu. Khi cây lớn và có lá nhiều trong mùa thu, chúng ta có thể lấy lá phơi khô làm trà uống.

Ở New Zealand, chúng ta có thê mua đu đủ khô ở www.goodfor.co.nz  nhập từ SriLanka. Giá tương đối phải chăng 48 NZ đo la một kí, đủ để ăn 1 tháng/1 người. Nhưng trước khi ăn cần ngâm nước chừng 10-20 phút mới mềm đủ để ăn.

Khi dùng hạt đu đủ thì không nên ăn quá 15 hạt đu đủ một ngày.

Nếu dùng trà lá đu đủ thì dùng 1 muỗng cà phê lá đu đủ trong 1 tách nước sôi, tối đa 2 lần 1 ngày trong 5 ngày, rồi nghỉ 1 tuần trước khi dùng lại nếu cân.  Lý do là vì đã có trường hợp ( rất hiếm), người có gan lành mạnh uống trà lá đu đủ lâu dài có thể tăng enzim gan (AST, ALT) . Ngừng uống thì gan trở lại bình thường.

Khi dùng lá đu đủ, hạt đu đủ để kềm chế hay giảm huyết áp, hoặc kềm chế đường máu chúng ta cần theo dỏi và báo cho bác sĩ gia đình biết để bác sĩ có thể kịp thời điều chỉnh thuốc.

Lưu ý:

Bài viết này chỉ có mục đích thông tin chứ không thay thế chỉ dẫn của bác sĩ.