CÁCH PHỤC HỒI TRÍ NHỚ - BẰNG DINH DƯỠNG ( Cho Bệnh nhân Alzheimer’s)

 Càng ngày càng nhiều người trên thế giới bị bịnh mất trí nhớ, nhất là người lớn tuổi. Chế độ ăn uống và sinh hoạt thiếu lành mạnh cùng với thuốc tây là nguyên nhân chính gây nên tình trạng suy sụp và mất trí nhớ. Bài hướng dẫn này tổng hợp nhiều thông tin có chứng cứ khoa học có thể giúp chúng ta chống bịnh mất trí nhớ một cách cụ thể, đơn giản và phù hợp với mình. 

Ngừng những thứ có hại

• Ngừng ăn các thứ này: thức ăn thức uống có thêm đường, sản phẩm sửa bò, thức ăn chế biến, dầu thực vật tinh chế như dầu dậu nành, dần canola, dầu cám, dầu bắp, dầu hạt hướng dương, dầu phộng, bánh mì trắng, bánh ngọt, kẹo, gạo trắng, sản phẩm bột mì và sản phẩm bột gạo trắng, bột ngọt. Đây là những thức ăn thức uống gây viêm. (Wegerer, 2014)
• Tránh uống thuốc có statins. Thay vào đó ăn mỗi ngày 1 trái táo có tác dụng giảm mỡ máu như statin mà có lợi cho não thay vì làm hại não như statin
• Tránh những thuốc ức chế bơm proton (Proton Pump inhibitors hay PPI) chống ợ hơi như Nexium, Prilosec, Prevacid, thuốc bổ sung Can xi, thuốc giảm đau như ibuprofen, Tylenol là những thuốc có thể làm suy giảm trí nhớ (Sayer Ji, 2020).

Bồi dưỡng não bộ

Uống bổ sung probiotics (vi sinh đường ruột)

Cần uống mỗi ngày Probiotics it nhất 60 tỉ CFU với ít nhất 10 dòng vi sinh Lactobacillus và Bifidobacterium để hồi phục số lượng vi sinh hiền và trấn áp vi sinh độc trong đường ruột. Kết quả là sẽ nhanh chóng giảm viêm trong não và giúp phục hồi trí nhớ. Năm 2016 kết quả thử nghiệm lâm sàng ngẫu biến (randomised), mù đôi (double-blind) và có kiểm sóat (controlled) vơi 60 người bị Alzheimer’s nặng cho thấy sau 12 tuần những người uống probiotics 4 dòng 2 tỉ CFU mỗi dòng (strain)/ngày phục hồi 28% trí nhớ trong khi những người không uống tiếp tục suy giảm trí nhớ thêm 5% ( Akbari et al. , 2016).

Tăng cường Vitamin B

Thiếu vitamin B3 thường đi đôi với triệu chứng mất trí nhớ, mệt mỏi, trầm cảm và lo âu. Thiếu B12 gây chứng mất trí nhớ, lo lắng và khó chịu. Thiếu B6 tăng nguy cơ tai biến mạch máu não, suy tim và mất trí nhớ. Trong thực tế tất cả vitamin B đều cần hổ trợ cho nhau trong chức năng của chúng. (Triệu chứng thiếu vitamin B).Vi sinh đường ruột khi trở lại phong phú và cân bằng sẽ giúp cơ thể rút đủ vitamin B từ thức ăn.

Liều bồi dưỡng vitamin B nên dùng: 1 viên nang hổn hợp vitamin B (B complex) liều mạnh 1 lần một ngày. Chúng ta cần chọn lựa thứ có chất lượng tốt đáng tin cậy. Loại nào có B6 dưới dạng P5P (còn gọi là PLP) thì tốt hơn là B6 dưới dạng pyridoxine hydrochloride (HCL) ví dụ như B-Complex Plus của Bác sĩ Hyman.
Đối với người bị Alzheimer’s nghiêm trọng, chúng ta có thể bổ sung thêm vitamin B 12, B6 và B9 với liều lượng sau đây -theo nghiên cứu của ĐH Oxford - để ngăn chặn co rút não: * 0, 5 milligrams vitamin B12 một ngày * 20 mg B6 một ngày và * 0,8 mg axit folic (hoặc B9) một ngày. .

Tiêu thụ rau đắng (bacopa monnieri)

Kết quả nghiên cứu cho thấy rau đắng có thể cải thiện trí nhớ, giảm lo âu , trầm cảm và làm nhẹ đầu óc (giảm triệu chứng nặng đầu) tăng khả năng chú ý, chú tâm, học hỏi và ghi nhớ (Price, 2016). Có thể ăn rau đắng sống trộn dầu ô liu như sà lách, hoặc phơi khô làm trà uống mỗi ngày 1-2 lần chung với trà xanh.
Đối với trường hợp bị mất trí nhớ (Alzheimer’s ) trầm trọng chúng ta có thể dùng thêm 300-500 mg chiết xuất rau đắng mỗi ngày, 2000 IU Vitamin E và 1.000-4.000 mg chiết xuất nấm bờm sư tử - lion ‘s mane (chứa tối thiểu là 15% beta glucan).

Ăn 3 muỗng canh (45-50 phân khối) dầu dừa mỗi ngày

Dầu dừa chứa 60% triglyceride chuỗi hạng trung (MCT), là loại dầu cung cấp năng lượng cho não bộ, khi não bộ thiếu đường glucose vì cơ thể người mất trí nhớ thiếu bén nhạy với insulin (insulin resistant). (Croteau et al, 2019) Có thể ăn dầu dừa với cháo yến mạch, canh rau, cafe, trà xanh. Chỉ nên ăn dầu dừa nguyên chất ép lạnh (cold pressed extra virgin coconut oil)

Uống Dầu hạt thì là đen (Black cumin seed oil)

Một muỗng nhỏ ( 5 phân khối) dầu hạt thì là đen hoà với 1 muỗng nhỏ mật ong hoặc một số nước cam tươi trước giờ ngủ, có tác dụng cải thiện và gia tăng trí nhớ và giúp dễ ngủ/ ngủ ngon. ( Xin xem bài dầu hạt thì là đen )

Tiêu thụ nhiều dầu ô mê ga 3

Uống thuốc bổ sung dầu cá, ăn hạt lanh (flaxseeds) và dầu hạt lanh, ăn hạt gai (hemp seeds) dầu hạt gai, ăn hạt hạnh nhân (almond), ăn hạt bí đỏ (pumpkin seeds)ăn cá béo, ăn hạt óc chó (walnuts) . Axit béo Omega-3 là chất mỡ cần có giúp đảm bảo màng tế bào thần kinh lành mạnh đủ để bảo vệ hệ thống thần kinh trung ương. (Axe, 2018)

Ăn nghệ và gừng đều đặn

Nghệ và gừng có công dụng cải thiện triệu chứng mất trí nhớ rất công hiệu theo kế tquả nghiên cứu (Sayer Ji, 2020). Hai loại củ này có thể tiêu thụ dưới dạng gia vị cho các món ăn. Chúng ta cũng có thể tiêu thụ riêng như thuốc bổ sung như sau: 1 muỗng cà fe bột nghệ trộn với dầu oliu (hay dầu hạt gai) và mật ong. Nhớ thêm 1 tí bột tiêu đen để tăng mức hấp thụ dinh dưỡng trong nghệ. Chúng ta có thể ăn 1 lát gừng dày 1 cm ăn với mật ong buổi sáng và tối.

Tiêu thụ nhiều nấm

Nghiên cứu khoa học xác nhận các loại nấm là thực phẩm tốt cho não. Một số nấm như nấm đông cô, nấm bờm sư tử ... có thể giúp tái tạo các tế bào não bị thương tổn và kích thích dây thần kinh tăng trưởng . Nếu nấm tươi hoặc khô không có bán tại địa phương, bạn có thể mua chúng dưới dạng bổ sung dinh dưỡng.
Nếu có phương tiện và muốn đơn giản có thuốc bổ sung đặc chế chứa đủ chiết xuất bacopa, nấm bờm sư tử, ginkgo, alpha GPC và Huperzine A, là những dược thảo và nấm được xem là có công dụng giúp phục hồi trí nhớ chúng ta có thể mua Redimind ở https://www.nutreance.com/products/redimind có công hiệu và tiện lợi.

Ăn uống lành mạnh

Ăn nhiều trái cây  và rau cải tươi đa màu khác nhau, gạo lức, yến mạch, qui noa, hạt có dầu, dầu ô liu và dầu trái bơ, thỉnh thoảng ăn trứng, gà vịt chạy tự do và thịt cừu. Cần ăn đều đặn rau quả lên men như kim chi, sửa chua sống (live yogurt), dưa chua, táo lên men (táo cắt làm 12-16 miếng ngâm trong sửa chua sống 1-2 ngày), miso, natto....  Thức uống tốt cho trí nhớ ngoài trà rau đắng là nước dừa, trà xanh , cà phê (mỗi thứ 1-2 cốc 1 ngày thôi)  và nhiều nước lọc (Axe, 2018)

Hoạt động thể dục mỗi ngày

để đảm bảo máu chảy đủ mạnh lên khu vực não có chức năng học tập và ghi nhớ. Nếu được, nên chơi bóng bàn, cầu lông vì các môn thể thao nhẹ này đòi hỏi phải phối hợp mắt - tay, lấy quyết định, xử lý thông tin nhanh chóng và vận động tăng tuần hoàn máu. Nói chung, chúng ta cần vận động khoảng 30 phút mỗi ngày ít nhất 5 ngày một tuần (ví dụ như đi bộ, chạy, chạy bộ, nhảy dây, bơi lội, đi bộ nước, đạp xe …). Nên thay đổi hoạt động để tránh nhàm chán. Ngay cả làm việc nhà và làm vườn cũng là thể dục tốt. (Hyman, Axe )

Ngủ cho đủ và ngủ cho ngon

Cần đảm bảo có đủ giấc ngủ ngon (khoảng 7 giờ mỗi ngày) bằng cách tập thói quen ngủ lành mạnh. (Hyman, Axe)

Tích cực trong liên hệ gia đình, xã hội

để giữ cho bộ não của bạn  luôn linh hoạt.  Tích cực chuyện trò, tham gia sinh hoạt với  con cháu hoặc bạn bè hằng ngày là những hoạt động vô cùng cần thiết để bảo vệ trí nhớ. Chơi trò chơi đố vui với con cháu, đọc sách, kể chuyện xưa cho con cháu.

Tích cực vận dụng trí óc

bằng cách  tham gia vào các hoạt động thách thức đầu óc  như đọc tin tức, chơi cờ tây, cờ tướng, ráp hình, ráp chữ, trò chơi chữ, trò đố sudoku, học  khiêu vũ, học thuộc lòng lời hay ý đẹp, thơ văn yêu thích.

Súc miệng bằng dầu dừa mỗi ngày

để giảm ảnh hưởng tai hại của vi trùng P. gingivalis, - vi trùng nhiễm qua chứng sưng nướu- trong cột tuỷ não (cerebral cortex) đối với  trí nhớ (Debora Mackenzie, 2019)

Xin lưu ý:

Bịnh suy sụp trí nhớ phát triển qua nhiều năm nên cũng cần nhiều thời gian để phục hồi trí nhớ. Chúng ta cần kiên nhẫn. Đừng bỏ cuộc khi không thấy kế quả sau một ngày, sau 1 tuần hay sau một tháng áp dụng cách trị này. Có thể phải cần 2-3 tháng mới thấy hiệu quả. Trí nhớ sẽ tiếp tục cải thiện nếu chúng ta kiên trì.

Tài liệu hướng dẫn này  này chỉ có mục đích thông tin chứ không thay thế ý kiến và  lời khuyên của bác sĩ.

Tham khảo

 

Akbari et al (2016). Effect of Probiotic Supplementation on Cognitive Function and Metabolic Status in Alzheimer's Disease: A Randomized, Double-Blind and Controlled Trial. Front Aging Neurosci. https://dx.doi.org/10.3389%2Ffnagi.2016.00256

Axe, J, (2018) Alzheimer’s Natural Treatment Options & 7 Notable Breakthroughs.  https://draxe.com/health/alzheimers-natural-treatment/

Croteau et al (2018). Ketogenic Medium Chain Triglycerides Increase Brain Energy Metabolism in Alzheimer’s Disease [Abstract] . J Alzheimers Dis. 2018;64(2):551-561. doi: 10.3233/JAD-180202.

Debora Mackenzie (2019) We may finally know what causes Alzheimer’s – and how to stop it
https://www.newscientist.com/article/2191814-we-may-finally-know-what-causes-alzheimers-and-how-to-stop-it/

Goldman, R. & Lynch A. (2014) Memory Healer Program. http://memoryhealer.com/

Hyman (n.d.) 8 steps to reverse memory loss. https://thewomensalzheimersmovement.org/8-steps-to-reverse-memory-loss/

Price, A. (2016) Bacopa: The Brain-Boosting Alternative Treatment to Psychotropic Drugs. https://draxe.com/nutrition/bacopa/

Sayer Ji (2020) Regenerate- Unlocking your body’s Radical resilience through the new biology.  E-book ISBN: 978-1-4019-5640-0

Wegerer, J. (2014) Nutrition and Dementia: Foods That May Induce Memory Loss & Increase Alzheimer's

https://www.alzheimers.net/foods-that-induce-memory-loss